سخن از آغاز

من آثار چاپ شده توسط 'بنگاه نشریات پروگرس' را جمع آوری میکنم و قصد معرفی این کتاب ها را به علاقه مندان ان دارم.

این انتشاراتی ابتدا تحت نام 'اداره نشریات بزبانهای خارجی' فعالیت میکرد که در سالهای دهه شصت میلادی به پروگرس تغییر نام میدهد. بنگاه نشریات پروگرس ارگانی وابسته به دولت شوروی بود و کتابهای بسیاری در زمینه های مختلف از جمله گردشگری، فلسفی، سیاسی، ادبیات و کتابهای کودک به طبع رسانده و اعم اهمیت خویش را به دلیل جاپ کتابهایی در جهت و معرفی اثار مارکس، لنین و استالین به دست اورده است. و در کار ترجمه اثار ادبی به زبان فارسی  نیز بیشتر کتابهایی در جهت ترویج سوسیالیسم و با جنبه تبلیغاتی انتخاب شده اند. هرچند که این امر چیزی از ارزش این مجموعه کتاب ها کم نمیکند.

آشنایی با نویسندگان کمتر شناخته شده روس و نویسندگان کشورهای استقلال یافته از شوروی مانند گرجستان، ازبکستان، قزاقزستان، آذربایجان و... که درحالت عادی از طرف هیچ انتشاراتی جهت ترجمه انتخاب نمی شدند و به دلیل دولتی بودن این بنگاه شانس ترجمه به زبان فارسی را پیدا کردند. همچنین، سود بردن از طراحی های بسیار زیبای هنرمندان شوروی جهت روی جلد. چاپ مرغوب و کاغذ گلاسه-اکثراً- و فونت چشم نواز متن در کنار مترجمانی با سبقه سیاسی و فرهنگی و نظامی که اکثرا از اعضای حزب توده بودند، چندین مورد از ارزش های محوری این مجموعه می باشد.

تابستان سال ۸۵، اولین کتابی که خریداری کردم 'چپق' بود. ابتدا مجذوب طرح روی جلد و چاپ مرغوب آن شدم و سپس بعد از خواندن کتاب و تحقیق در مورد این انتشارتی تصمیم به جمع اوری کتاب های این بنگاه کردم. تا کنون از شهرهای گرگان، رشت، تهران، شیراز و بوشهر مجموعه خود را جمع کرده و هنوز تا اتمام آرشیو فاصله زیادی دارم. به دلیل وارداتی بودن این مجموعه و عدم ثبت کامل و مشخص در کتابخانه ملی، آمار دقیقی در دسترس نیست که چه تعداد عنوان کتاب در ایران وجود دارد، این موضوع در مورد کتب کودکان حادتر است. با این حال، بر اساس تحقیقاتی که انجام دادم و از کتابخانه ملی و مجلس استفاده کردم، احتمال میدهم کمتر از دویست عنوان کتاب از بنگاه انتشارات پروگرس وارد کشور شده باشد.